Geest van de Romantiek
Algemeen
- herkomst en betekenis van het woord Romantiek van het Franse romance.
leg uit
Reactie op rationalisme en neoclassicisme
- wetenschap: nadruk op het verstand (causale verbanden)
- godsdienst en politiek: vrije denken (atheïsme, deïsme,
liberalisme)
- tegen het absolutisme van de koning
- kunst: weg met barok/rococo (= kunst van de kerk en staatshoofden);
eenvoud, zuiverheid, zoals Grieks-Romeinse voorbeelden: neoclassicisme
leg uit
Achtergrond: veranderingen in de maatschappij
- Franse Revolutie (1789) maakt eind aan absolute macht van vorst en
adel. Ieder mens heeft recht om zijn eigen leven te leiden (vrijheid,
gelijkheid, broederschap). Leidt tot diverse nationalistische opstanden
en revoluties (tot 1830).
- Industriële Revolutie veroorzaakt trek naar steden en onstaan
van arbeidersklasse; slechte omstandigheden in de steden.
- Ontstaan van een kapitaalkrachtige middenklasse, die de nieuwe opdrachtgever
wordt voor kunst. Openbare gelegenheden. Veranderende positie van de
kunstenaar.
leg uit
Kenmerken van romantisch denken/kunst
- nadruk op individuele beleving/gevoelsleven
- afkeer van kennis, regels en beperkingen
- ontvluchten van de werkelijkheid fantasie: natuur, middeleeuwen,
verre landen en culturen; men zoekt contact met het universele, achter
de zichtbare werkelijkheid
- verlangen/smachten (Sehnsucht) naar het onbereikbare en soms de dood
- nieuwe (ook wetenschappelijke) belangstelling voor godsdienst Reveil),
de middeleeuwen (Gothic revival)
leg uit
Uitwerking op verschillende kunstvormen
- schilderkunst
- bouwkunst
- muziek
leg uit
Caspar Friedrich, Landschap met eiken en jager
Top
|